बुक बिल्डिङ विधिबाट आईपीओ ल्याउन दुई कम्पनीको आवेदन, कतिपय अव्यवहारिक नियम संसोधनको माग

काठमाण्डौ । विवादमा रहेको बुक बिल्डिङ बिधिबाट पुनः सेयर निस्कासनका लागि केही कम्पनीहरु सक्रिय देखिएका छन् । नेप्सेस्थित स्रोतका अनुसार राजेश मेटल र हुलास फिनसर्भलले बुक बिल्डिङ बिधिबाट आईपिओ निष्कासन गर्न अनुमति मागेका छन् । तर पछिल्लोपटक रिलायन्स स्पिनिङ मिल्सले उच्च मूल्यमा बुक बिल्डिङ बिधिबाट आईपीओ निष्कासनको प्रयास गरेपछि लगानीकर्ताहरुले तीव्र रुपमा विरोध गरेका कारण धितोपत्र बोर्डले रोकको थियो । यो बिषय अदालतदेखि संसदको लेखा समितिसम्म पुगेको थियो ।  

बुक बिल्डिङ विधि बिश्वमा उत्कृष्ट रहेता पनि नेपालमा अन्तराष्ट्रिय बुक बिल्डिङ बिधि भन्दा फरक तरिकाले आईपीओ निष्कासन गर्न लागिएको लगानीकर्ताहरुले  आरोप लगाउँदै आएका छन् । खासगरी नेपाल जस्तो सानो बजारमा योग्य संस्थागत लगानीकर्ता नै कम भएका अवस्थामा संस्थागत लगानीकर्ताहरुलाई मात्रै बिडिङ गर्न दिने नियम अव्यवहारिक भएको जानकारहरुको मत रहेको छ ।  

बुक बिल्डिङ बिधिबाट मूल्य कोट गर्न कम्तीमा पनि एक हजार भन्दा बढी संस्थागत लगानीकर्ता भएमा मात्रै पारदर्शी हुने लगानीकर्ता टेकेन्द्र थपलिया बताउँछन् । उनका अनुसार अन्तराष्ट्रिय प्रचलनमा छिमेकि मुलुक भारतमा पनि हजारभन्दा बढी संस्थागत लगानीकर्ता रहँदा पनि १५ प्रतिशत सेयर सर्वसाधारणलाई पनि मूल्य कोट गर्न दिने ब्यबस्था छ । तर नेपालमा भने सबै संस्थागत लगानीकर्ताले मात्रै मूल्य कोट गर्ने र कटअफ मूल्यमा १० प्रतिशतले घटाएर सर्वसाधारणलाई सेयर निस्कासन गर्ने नियम रहेको छ । ‘यसो गर्दा हाम्रो जस्तो थोरै संस्थागत लगानीकर्ता भएको मुलुकमा पहिले नै मूल्य कार्टेलिङको सम्भावना हुन्छ’ थपलियाले भने ।  

यसमा पनि इस्यू म्यानेजर र उसका भगिनि कम्पनीहरुले नै मूल्य कोट गर्न पाउने भएपछि बुक बिल्डिङ बिधि पारादर्शी नहुने लगानीकर्ताहरुको अडान रहेको छ ।  

यसै बिषयमा केही समय पहिले धितेपात्र बोर्डले बोर्डका नियमन बिभाग प्रमुख मुक्ति श्रेष्ठको संयोजकत्वमा एक अध्ययन समित बनाएको छ । तर त्यो समितिले हालसम्म कुनै पनि प्रतिबेदन पेश गरेको छैन ।